Jouw contactpersoon
Een monument met toekomst
Sinds 2019 is Toerisme Vlaanderen eigenaar van het Rubenskasteel. Doordat het domein niet langer in privéhanden is, wordt het makkelijker om het permanent open te stellen aan buurtbewoners en bezoekers. We bekijken hoe we dat concreet kunnen aanpakken. Dat doen we niet alleen, maar in nauw overleg met omwonenden, lokale ondernemers en de gemeente Zemst.
Erfgoed ontsluiten en herwaarderen
Naast het Rubenskasteel bezit Toerisme Vlaanderen nog verschillende andere erfgoedlocaties. Momenteel zijn we bezig aan een meerjarenprogramma om die locaties te herwaarderen en te ontsluiten, met respect voor de ziel van de plek.
Het project rond het Rubenskasteel sluit ook mooi aan bij Reizen naar Morgen, onze nieuwe filosofie. Daarin speelt de florerende bestemming een hoofdrol. Dat is een plek waar iedereen beter wordt van toerisme: bezoekers, bewoners, ondernemers...
Samen willen we ervoor zorgen dat het Rubenskasteel zo’n florerende bestemming wordt.
Nieuws
2 scenario’s
Van 2020 tot 2022 liep er een herbestemmingstraject voor het Rubenskasteel. We doorgrondden de ziel van de plek, brachten de historische en maatschappelijke troeven in kaart en gingen na welke restauratiewerken er nodig zijn. De lokale gemeenschap werd nauw bij de plannen betrokken.
Sinds de studie- en inspraakronde, experimenteren we met tijdelijke invullingen en evenementen. Zo leren we samen welke activiteiten goed en welke minder goed passen bij deze plek.
Het herbestemmingstraject leidde tot 2 scenario’s:
- In het eerste scenario wordt het domein een plek om te onthaasten. In dit scenario komt in het kasteel een hotel, en in het neerhof een brasserie met moestuin, multifunctionele ruimtes en een bezoekerscentrum rond Rubens.
- In het tweede scenario wordt het domein een levendige plek voor een breed publiek. In dit scenario biedt het kasteel onderdak aan een gastronomisch restaurant, ruimtes voor kleinschalige feesten, flexibele vergaderruimtes en een bezoekerscentrum rond Rubens. In het neerhof komt een microbrouwerij met café en een B&B. De kapel wordt opengesteld voor ceremonies.
De volgende stap is dat we de 2 scenario’s aftoetsen aan de interesse van lokale ondernemers. Op het domein is intussen al een eerste initiatief van start gegaan.
Wat doen we wanneer?
De restauratie zal in 2 fasen verlopen. Eerst krijgen de neerhofgebouwen een opknapbeurt. Die zou begin 2026 afgerond moeten zijn. Daarna nemen we het kasteel onder handen. In 2027 zouden ook deze werken klaar moeten zijn.
1000 jaar erfgoed
Het Rubenskasteel kan terugblikken op een geschiedenis van maar liefst 1000 jaar. In de 11de eeuw stond hier vermoedelijk een motteburcht, een versterking op een aarden heuvel. Later werd er een stenen toren gebouwd. Sindsdien staat deze plek in de streek bekend als ‘Het Steen’.
In de jaren 1600 werd het in verval geraakte domein gekocht door Peter Paul Rubens. Die verbouwde het tot een lusthof of ‘hof van plaisantie’. De schilder bracht er zijn oude dag door, samen met zijn tweede vrouw Hélène Fourment: hij woonde er van 1635 tot zijn dood in 1640.
In de eeuwen daarna had het kasteel verschillende eigenaars. Een van hen, Albertina Wynants, liet halverwege de 18de eeuw het neerhof bouwen. Later werd het slot tot 3 keer toe gerestaureerd.
In 2019 kocht Toerisme Vlaanderen het Rubenskasteel van de laatste privé-eigenaars, de familie Maison. De komende jaren wordt het gerenoveerd. Vanaf 2027 zal het in zijn oude glorie hersteld zijn.
Blijf op de hoogte!
De komende maanden en jaren zal de invulling van het Rubenskasteel steeds duidelijker vorm krijgen. Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen en activiteiten? Laat dan hier je gegevens achter.
