MAS in Jonge Handen

Afbeelding van MAS in Antwerpen.

Jouw contactpersoon

Het Antwerpse MAS was een van de eersten om samen met jongeren aan de slag te gaan. In 2011 zette het museumteam een jongerenwerking op MAS in Jonge Handen, begeleid door Liene Conard.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

In de aanloop naar de opening van het museum hadden collega’s al het nodige onderzoek gedaan. Uit verschillende rapporten bleek dat jongeren wilden dat er naar hen geluisterd werd, dat ze mede-eigenaar van het museum wilden zijn. Dat Antwerpen in 2011 Europese Jongeren Hoofdstad werd, gaf de doorslag. We voelden allemaal: we openen een gloednieuw museum, we kunnen het echt niet maken om jongeren in de kou te laten staan.

Groepsdynamiek

De 15-koppige jongerencrew ging als team aan de slag met de opdracht om van het MAS een uitnodigende plek voor jongeren te maken.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

Hoe ze dat zouden doen, lag volledig in hun handen. We wilden hen echt een belangrijke rol geven.

Sindsdien komt de groep ongeveer een keer om de 2 weken samen om te brainstormen en projecten uit te werken. Daarvoor krijgen ze een kleine vrijwilligersvergoeding van 5,5 euro als ze naar het MAS komen.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

Maar ik zorg altijd wel voor catering en de nodige omkadering om de jongeren enthousiast te houden. We bieden geregeld workshops aan en ik steek ook veel energie in teambuilding. Ik kom zelf uit de jeugdbeweging en ken maar al te goed de waarde van een goede groepsdynamiek. Een groep waarin jongeren zich goed voelen, komt veel verder.

Instinct

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

In die jaren dat MAS in Jonge Handen bestaat, hebben we heel veel ideeën kunnen realiseren, al zijn er ook leuke projecten die er uiteindelijk niet gekomen zijn. Dat is onvermijdelijk. Het strafste wat we gedaan hebben is de eigen expo die de jongeren gemaakt hebben, Instinct.  Daarmee hebben ze mijn stoutste verwachtingen overtroffen. Ik ben zo trots op die bende, en wat ze toen waargemaakt hebben. Ik krijg nog altijd kippenvel als ik erover praat.

Wat ook zeer goed blijkt te werken voor jongeren, is dat het museum zijn deuren openzwaait voor andere activiteiten.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

Alles kan en alles mag, is ons devies, maar er moet wel een link zijn met het museum. Zo hebben we in het kader van Instinct ook een reeks jazzconcerten georganiseerd in de zaal zelf, waarbij jonge Antwerpse muzikanten een soundtrack maakten die bij de expo paste.

VM Visit Het Eilandje Antwerpen (4)

MASked

Met MASked pakte de jongerencrew uit met een gemaskerd bal in het museum.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

Dat was een idee dat al lang leefde bij de jongeren. Uiteindelijk hebben we MASked 8 keer gedaan, met succes. We zorgden ervoor dat onze zalen openbleven tot middernacht, zodat mensen zin zouden krijgen om te gaan rondkijken. Er was ook muziek op 4 podia, waar jonge Antwerpse artiesten de kans kregen om zich aan een publiek te tonen. Logistiek was het best complex en ook op financieel vlak was het aan het einde van de rit een nuloperatie. Maar het zorgde er wel voor dat het MAS bij jongeren op de kaart gezet werd als een coole, leuke plek waar dingen te beleven zijn.

Blokken

Het MAS is ook toegankelijk als studieruimte voor jongeren die in een blokperiode zitten en het even gehad hebben met de muren van hun eigen kamertje.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

We merken dat jongeren daar gretig gebruik van maken. Het grote voordeel is dat wij onze wandelboulevard hebben, die vrij toegankelijk is en waar mag gegeten en gedronken worden. Als studeerruimte is het super, we zorgen voor koffie, thee en water en alle studenten krijgen gratis toegang tot het museum.

Liene besloot met de expo Instinct nog een stap verder te gaan en ook de museumzalen open te stellen voor studenten:

We creëerden toen een coworking space om te werken en te studeren in de zalen zelf, maar dat leverde praktische problemen op. Er mocht niet veel licht zijn omwille van de collectie, en de vraag was of de studenten nu wel of niet een flesje water op hun studeertafel mochten hebben en dat soort zaken. Dus dat hebben we na Instinct niet verdergezet.

Avonduren

Globaal is er een mentaliteitswijziging nodig, aldus Liene. 

Er zijn altijd collega’s, en museummedewerkers in het algemeen, die vinden dat een museum een serene plek moet zijn die uitsluitend overdag open is. Terwijl ik net overtuigd ben van het feit dat we af moeten van de fixatie op 10u tot 17u. Voor jongeren werkt het duidelijk net heel goed als het museum ’s avonds open is. Maar dat vraagt natuurlijk meer van het personeel.

De aanpak van het Astrup-Fearnly museum uit Oslo vindt ze inspirerend op dat vlak.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

Daar doen ze maandelijks een avondopening speciaal voor jongeren, waarbij ze een cocktail creëren die gelinkt is aan de tentoonstelling. Jongeren krijgen er eentje gratis. Het liefst zou ik zelf ook een barretje in de museumzalen hebben, zodat er kan nagepraat worden met een drankje. Maar zo ver zijn we nog niet.

VM Visit Het Eilandje Antwerpen (5)

Artist in residence

Intussen heeft het museum beslist de jongerenwerking over een andere boeg te gooien.

Liene Conard, coördinator MAS in Jonge Handen:

We willen blijven vernieuwen en niet vastroesten in een bepaald concept. Daarom werkten we vanaf 2021 met een artist in residence, die jaarlijks zal wisselen. Bedoeling is dat de jongeren van MAS in Jonge Handen een keer per maand samenzitten met onze artist in residence en als een soort klankbord fungeren. In 2021 was dat bijvoorbeeld Karen François, een Antwerpse creatieveling. Zij zal de jongeren bevragen over erfgoed, vanuit de slagzin ‘Wat is erfgoed, wat kan erfbeter?’ Dit is gekoppeld aan een website die jongeren uitnodigt om na te denken over hun affiniteit met het MAS en wat voor hen nu precies erfgoed is. Op dit moment ben ik volop gesprekken aan het voeren voor de nieuwe jongerencrew. Het blijft moeilijk om een divers publiek aan te spreken, buiten de witte, hoogopgeleide jongeren uit gezinnen waar er sowieso al interesse is in cultuur. Om dat te doorbreken werk ik samen met organisaties als Atlas. Qua gender is onze jongerengroep intussen evenwichtiger dan vroeger, we hebben nu ongeveer evenveel jongens als meisjes. Laten we hopen dat dit op het vlak van diversiteit ook lukt.