Permeke-tentoonstelling biedt visiogids aan voor dove en slechthorende bezoekers

audiogids

Jouw contactpersoon

Wat een audiogids is weten we allemaal, maar in Oostende loopt sinds juni een Permeke-tentoonstelling die je met een visiogids kan gaan bezoeken: een app op je telefoon die in Vlaamse gebarentaal uitleg geeft bij de werken. Ewout Vanhoecke en Lies Coghe van Oostends kunsteducatiecentrum Mu-Zee-um leggen uit.

Ewout (coördinator Mu-Zee-um): “3 jaar geleden hebben wij een Europees project opgezet met 6 andere partners. Het heet Tandem: tools and new approaches for people with disabilities visiting a museum. Al die tijd hebben we hard gewerkt: welke nieuwe methodes bestaan er om tentoonstellingen toegankelijk te maken, waar kunnen we praktijkvoorbeelden gaan bekijken…?”

“Bij het Huis van Alijn in Gent hebben we voor het eerst een visiogids gezien. We hebben dan beslist er zelf een te maken voor de Ensor-Spilliaertvleugel in Mu.ZEE, het kunstmuseum hier in Oostende. En nu hebben we dus ook een 2e visiogids gemaakt voor de tentoonstelling over de kunstschilder Permeke. Onze gebarentaaltolk is Pascal Colasse. Hij is doof en acteert in zijn vrije tijd. De ideale man voor zo’n project.”

Hoe werkt een visiogids?

Ewout: “Heel eenvoudig: je scant een kunstwerk met je telefoon en er begint een filmpje te spelen. Je ziet Pascal in gebarentaal dingen uitleggen en kleine opdrachten geven. We hebben het ook ondertiteld voor mensen die geen gebarentaal kennen.”

Waarom een visiogids en niet gewoon geschreven tekst?

Ewout: “We hebben ondertussen heel wat contacten in de wereld van dove en slechthorende mensen, en we hebben geleerd dat ze gebarentaal veel leuker vinden dan tekst. Het is hun moedertaal, zeg maar, ze voelen zich veel meer betrokken als ze in gebarentaal worden aangesproken.”

Lies (stafmedewerker): “Mensen moeten iets hebben van: ah ja, daarvoor wil ik uit mijn huis komen. Teksten kun je ook in je living lezen. Maar de visiogids is een belevenis die je alleen op de expo zelf kan meemaken.”

Een visiogids maken, is dat moeilijk?

Ewout: “Nee, en je hoeft er ook niet per se veel werk in te steken. Wij doen alles zelf. De eerste stap is een draaiboek maken: je zet je verhaallijn uit en schrijft op wat je bij welk kunstwerk gaat vertellen.”

Lies: “We schrijven op maat van doven en slechthorenden. We houden de teksten en zinnen bijvoorbeeld kort, omdat informatie overdragen via gebarentaal trager gaat dan lezen.”

Lies Coghe en Ewout Vanhoecke van Mu-Zee-um

Ewout: “Als het draaiboek klaar is, kan je aan de opnames beginnen. Wij filmen met een iPad, dan zie je het resultaat meteen zoals het op de drager komt. De beeldkwaliteit mag ook niet té hoog zijn, want dan wordt je app te zwaar. Super professioneel materiaal hoeft echt niet, een degelijk statief volstaat. Het licht moet wel goed zitten, zodat je de gelaatsuitdrukking en de handen van de gebarentaaltolk duidelijk kan zien. Het verschil tussen 2 heel verschillende woorden zit soms in kleine details.”

Lies: “Tijdens de opnames gebruiken we een autocue, waarvan Pascal de tekst kan aflezen. Dat is gewoon een site die we op het internet gevonden hebben: je tikt je tekst in, en die komt dan in grote scrollbare letters op het scherm. Je toont dat via een iPad, en voilà.”

“We nemen ook altijd een extra gebarentaaltolk mee. Die denkt mee over hoe je de tekst in gebarentaal kan omzetten. Als Pascal dat allemaal alleen zou moeten doen, zou het te intens worden.”

“Na de opnames hebben we nog wat monteerwerk en zetten we de ondertitels op het beeld. Daarvoor hebben we een zeer gebruiksvriendelijke app gevonden die veel gebruikt wordt voor vlogs.”

Ewout: “We importeren de rondleiding dan in de Erfgoedapp, die veel mensen al op hun telefoon hebben staan. Ook dat is supereenvoudig. Als andere organisaties of musea nog meer tips willen, mogen ze altijd contact met ons opnemen.”

Hoe zijn de reacties tot nu toe?

Ewout: “We kunnen via de Erfgoedapp de cijfers monitoren. Daardoor weten we dat iedere dag minstens één persoon de visiogids gebruikt. Voor zo’n kleine doelgroep is dat echt wel een succes.”

Lies: “We horen ook dat mensen de visiogids een goeie aanvulling op de expo vinden. Het is een aanzet om de andere werken verder te verkennen. Precies wat we wilden!”