Ontmoetingsdag internationaal onthaal 2024 - verslag

Op 12 november 2024 brachten we in het stadhuis van Sint-Niklaas 30 medewerkers van stedelijke en provinciale toeristische diensten in Vlaanderen-Brussel samen voor inspiratie en ervaringsuitwisseling. We focusten ons op een erg belangrijke topic: hoe kunnen we vanuit toeristisch onthaal bijdragen aan een meer duurzaam toerisme ten bate van bestemming, bewoners en onderemers?
Ontmoetingsdag internationaal onthaal 2024

Jouw contactpersoon

Voor deze ontmoetingsdag waren we te gast in het stadhuis van Sint-Niklaas, gelegen aan "het grootste marktplein van Europa" (volgens een lokale bron althans). Dat gaf ons heel veel ruimte om samen na te denken hoe we met toeristisch onthaal kunnen bijdragen aan een verduurzaming van het toerisme. Met dank aan Stad/Ontdek Sint-Niklaas voor de gastvrije ontvangst en aan het eind van de dag ook de inkijk in het lokale onthaalbeleid en het nieuwe onthaalcentrum!

Onze onthaalcentra werken al actief aan toekomstbestendigheid en duurzaamheid. Toch ervaren ze dat veel richtlijnen te algemeen en abstract blijven. Hier is dus zeker nog groeipotentieel, zowel voor de centra zelf als voor het bredere onthaalnetwerk binnen de bestemming. Maatwerk, een stevig lokaal duurzaamheidsbeleid en deelname aan overkoepelende programma's maken het verschil. Tegelijk is het belangrijk om meteen in actie te schieten en al doende te leren. De uitdagingen van overtoerisme en klimaatverandering wachten niet.

Toerisme Vlaanderen biedt aan managers van stedelijke toeristische onthaalcentra geregeld de gelegenheid om inspiratie op te doen en van elkaar te leren.

  • Doel: helpen om de kwaliteit en de toekomstbestendigheid van het toeristisch onthaal voortdurend te verbeteren.
  • Middel: een leerrijke dag met presentaties, getuigenissen, praktijkvoorbeelden en interactie met daarbovenop een vleugje couleur locale.
  • Genodigden: teamleaders van internationale toeristische onthaalcentra, sectorondersteuners, regio- en onthaalcoördinatoren bij de provinciale toeristische organisaties en leden van de taskforce 'kwaliteit in onthaal'.

Presentaties

Je kan de presentaties vrij downloaden, maar alleen voor intern gebruik.

Leidraad presentatie Ontmoetingsdag (Dirk Yzewyn, Toerisme Vlaanderen)

 

We startten met twee kaderende presentaties. Eerst gingen we samen met Willem De Graeve op Reis naar Morgen. Willem is de facilitator van het netwerk "Reizen naar Morgen", zeg maar de Vlaamse vertaling van de toekomstgerichte ontwikkelingsbenadering voor toerisme die nu overal opgeld doet. Daarna zoomde Marjan Nauwelaert, duurzaamheidscoördinator bij Toerisme Vlaanderen in op het transitieprogramma voor meer ecologische duurzaamheid in toeristisch Vlaanderen.

Reizen naar Morgen - visie, traject en praktijkvoorbeelden (Willem De Graeve, Toerisme Vlaanderen)

 

Transitieprogramma - samen de toeristische sector verduurzamen (Marjan Nauwelaert, Toerisme Vlaanderen)

 

Getuigenissen

Drie getuigenissen maakten duidelijk hoe vandaag al heel concreet wordt ingezet op een meer duurzaam toeristisch onthaal: met aandacht voor:

  • hergebruik
  • het terugdringen van papierverbruik
  • het betrekken van bewoners en ondernemers bij de promotie van een gastvrije en belevingsvolle bestemming
  • en het heroriënteren van toeristische bestedingen naar een sociaal doel.
 

Getuigenis 1 - Mechelen

Duurzaam onthaal - getuigenis Mechelen (Gisel Vercauteren, Visit Mechelen)

 

Getuigenis 2 - Ieper

Duurzaam onthaal - getuigenis Ieper (Wesley Butstraen, Toerisme Stad Ieper)

 

Getuigenis 3 - Maasmechelen

Bekijk hier de presentatie van Sabrina Tollenaers (Visit Maasmechelen)/Tanja Rutten

Hoe kunnen we met toeristisch onthaal bijdragen aan duurzaam toerisme? En hoe zorgen we er vanuit onthaal voor dat naast bezoekers ook bewoners, ondernemers en bestemming baat vinden bij het toerisme? Welke acties hebben we met de onthaalcentra al uitgerold en waar denken we over na? Wat ervaren we daarbij als hulp of net als hinderpaal? In de workshop "Op weg naar een duurzamer toeristisch onthaal" inventariseerden we per deelnemerstafel de aanwezige ervaring en kennis en werd hierover per tafel kort gerapporteerd voor de voltallige deelnemersgroep. Een eerste verwerking hiervan vind je in de bijhorende presentatie. Tegen half december 2024 wordt dit verder aangevuld.

Workshop Naar een duurzamer toeristisch onthaal

 

Ondersteuning van lokale onthaalcentra

Na de getuigenissen en workshop over duurzame onthaalpraktijken stonden we stil bij een andere topic met groot belang voor de toekomst van het toeristisch onthaal. Het gaat over de ondersteuning van lokale onthaalcentra bij hun streven naar meer kwaliteit en een betere bezoekerservaring. Welke noden verwachten we op dat vlak? Hoe kunnen we daar best op inspelen? En wie kan daarbij welke rol opnemen in het licht van het toerismebeleid dat zich bij het begin van de legislatuur op de verschillende  bestuursniveaus aan het aftekenen is. Zo weten we al dat het Vlaamse toerismebeleid de komende jaren de focus zal leggen op horizontale kwaliteitsthema’s als duurzaamheid en inclusiviteit en niet langer op specifieke soorten touchpoints als onthaalcentra of attracties.

Toerisme Vlaanderen onderzoekt deze uitdaging graag samen met de onthaalcentra, betrokken overheden en sectororganisaties en nam daarvoor het bureau IdeaConsult onder de arm. De denkoefening verloopt samen met een gelijkaardig onderzoek voor de aanbieders van belevingen, in het bijzonder attracties, bezoekerscentra, erfgoedsites en musea. We namen de bijeenkomst in Sint-Niklaas te baat om een eerste stap te zetten met de introductie van het onderzoek en een algemene verkenning van noden en opinies met betrekking tot ondersteuning.

Onthaalcentra, PTO's en andere organisaties worden in de loop van december en januari verder betrokken bij de inventarisatie van bestaande instrumenten en toekomstige ondersteuningsinstrumenten evenals bij het verkennen van de toekomstige ondersteuningsmogelijkheden. De outputs van de workshop op de Ontmoetingsdag zijn niet opgenomen in de presentatie, maar worden samengelegd met de bevindingen uit desk research, online workshops en interviews met bevoorrechte getuigen. Eens het onderzoek afgerond, zal Toerisme Vlaanderen alle (internationale) onthaalsteden informeren over de bevindingen.

Toekomstbestendig onthaal - open verkenning (Michelle Accardo, IdeaConsult)

Enkele sfeerbeelden

Marjan Nauwelaert aan het woord
getuigenis door Wesley Butstraen van Ieper met toehoorders
Getuigenis door Sabrina Tollenaers met toehoorders
Michelle Accardo van Ideaconsult aan het woord
Entree onthaalcentrum Sint-Niklaas met toegankelijkheidslabel
Geert De Bock leidt deelnemers rond in onthaalcentrum Sint-Niklaas