Wat is toegankelijkheid?

Onder toegankelijkheid verstaan we dat iedereen op een zelfstandige, veilige en comfortabele manier gebruik kan maken van de infrastructuur of diensten die je aanbiedt. Veel mensen denken dat het alleen om fysieke ingrepen gaat, zoals aangepaste toiletten, of hellingen voor rolstoelen. Maar toegankelijkheid is zoveel meer.

Jouw contactpersoon

Dienst Toegankelijkheid

Stuur een e-mail

Heb je voor goede signalisatie gezorgd, zodat klanten met een beperking meteen zien welke toegang ze kunnen gebruiken? Weet je personeel hoe het mensen met autisme of een verstandelijke beperking kan bijstaan? Kunnen gasten hun bezoek degelijk voorbereiden met de informatie die ze op je website vinden? Ieder aspect van de ervaring van je gasten moet toegankelijk zijn, en je moet erover waken dat de samenhang klopt.

Ontwerpen voor iedereen

Klinkt logisch, maar hoe pak je dat aan? Daar komt universeel design om de hoek kijken, een ontwerpvisie en -techniek die gebruikers centraal stelt. En die kunnen erg divers zijn: sommigen zijn misschien niet goed ter been, andere begrijpen de taal niet of hebben een verschillende culturele achtergrond, weer andere zijn slechtziend of blind… De bedoeling is een ontwerp te maken dat rekening houdt met die grote diversiteit, en bovendien esthetisch verantwoord en kostenefficiënt is. Het gaat dus niet om een optelsom van ingrepen voor al wie van het ‘gemiddelde’ afwijkt, maar om een ontwerp dat meteen voor alle gebruikers geschikt is. Daarom is het ook belangrijk van helemaal bij het begin de principes van universeel design te hanteren.

Bied bezoekers met en zonder beperking dezelfde ervaring aan. Zo kunnen ze achteraf samen napraten.

Katelijne Vertongen

Adjunct-conservator publiekswerking Gruuthuse museum

Lees de getuigenis van Katelijne Vertongen in 20 jaar toegankelijk toerisme

Een illustratie die het belang van toegankelijkheid en universal design aantoont

Aanpassingen doen voor wie het nodig heeft (middelste tekening) is een grote stap vooruit. Maar het is nog beter als je zorgt dat er geen aanpassingen nodig zijn (tekening rechts).

De vakantieketen

De ervaring van de gasten die jouw attractie, museum, hotel of restaurant bezoeken, bestaat steeds uit een optelsom van een aantal vaste contactmomenten. We noemen dit de vakantieketen of bezoekerscyclus:

De voorbereiding van het bezoek of verblijf: is de info over je site makkelijk toegankelijk? Vermeld ze duidelijk relevante toegankelijkheidsinformatie, zodat iemand met een beperking zijn verblijf of bezoek goed kan voorbereiden?
De verplaatsing van en naar jouw site: is je site goed bereikbaar, ook voor iemand met een beperking?
De beleving ter plaatse: is de infrastructuur, de dienstverlening en beleving in je site toegankelijk voor iedereen? Het gaat hier over de ingang en het onthaal tot het kleinste kamertje.
Terugkijken op het bezoek of verblijf/Creëren van een band en positieve herinneringen: nodig je je gasten uit om hun ervaringen te delen? Creëer je een band door hier op te reageren? Heb je een nieuwsbrief? Enz.

Een toegankelijke vakantieketen betekent dat alle schakels van de reiservaring zo breed mogelijk toegankelijk zijn. Als de hele ervaring positief is, of zelfs de verwachtingen overtreft, heb je een tevreden vakantieganger of bezoeker. Die ongetwijfeld graag nog eens terugkeert.

Een visuele voorstelling van de vakantieketen

Voor wie maak je het verschil?

16 tot 24% van de Vlaamse bevolking heeft een beperking - Factcheck Knack, 3-11-2022

Dat leren we uit een aantal bevolkingsenquêtes van Sciensano en Statbel. Het gaat hier om mensen die aangeven een langdurige ziekte, aandoening of handicap te hebben én beperkt te zijn in hun dagelijkse activiteiten. Ook in andere regio’s en landen zien we gelijkaardige cijfers.

Er zijn dus heel wat mensen die baat hebben bij een goede toegankelijkheid. En met de vergrijzing van de bevolking neemt dit aantal alleen maar toe. Maar niet alleen het aantal is van belang, ook hun reisgedrag maakt van hen een interessante doelgroep. Ze reizen vaker in het laagseizoen, en besteden minstens evenveel aan hun reizen en vrije tijd als anderen. Vaak reizen ze in gezelschap en geldt de regel ‘Samen uit, samen thuis’.

Een toegankelijke omgeving komt daarbij niet alleen personen met een beperking ten goede. Ook jonge ouders op stap met een kinderwagen, reizigers met bagage, onderhoudspersoneel met trolleys… allemaal zullen ze dit als een extra kwaliteit ervaren. Het betekent een verhoging van comfort en veiligheid voor iedereen.

Families kunnen hier onbezorgd op vakantie. Ook als één van hen toevallig een beperking heeft.

Katrien Cornu

Uitbater B&B Baz

Lees de getuigenis van Katrien Cornu in 20 jaar toegankelijk toerisme

Hoe pakt Toerisme Vlaanderen het aan?

Tevreden bezoekers en vakantiegangers, die graag terugkeren naar Vlaanderen en Brussel. Dat is waar we naar streven. Ze associëren Vlaanderen spontaan met kwaliteit en ervaren dat ten volle tijdens hun verblijf. Toegankelijkheid is een essentieel onderdeel van een kwaliteitsvolle toeristische beleving.

Lees hier hoe Toerisme Vlaanderen toegankelijkheid aanpakt

cover boek 20 jaar toegankelijkheid in Vlaanderen

Boek: 20 jaar toegankelijk reizen in Vlaanderen en Brussel

Heel veel toeristische aanbieders en actoren hebben de voorbije 20 jaar de handschoen opgenomen om samen met Toerisme Vlaanderen te werken aan een toegankelijk vakantieaanbod in Vlaanderen. Het boek 20 jaar Toegankelijk Reizen bundelt heel veel goede praktijkvoorbeelden, interviews met diverse toeristische aanbieders en actoren over hun aanpak en getuigenissen van ervaringsdeskundigen.

Lees het boek online Bestel een gedrukt exemplaar