Jouw contactpersoon
Liberation Garden is een belevingsmuseum voor alle leeftijden. Het is bovendien ideaal gelegen: in de historische garnizoensstad Leopoldsburg waar al bijna twee eeuwen het grootste legerkamp van België ligt. En in de ‘Oosthoek van de Tweede Wereldoorlog’ waar zo’n 100 000 gesneuvelden van meer dan een dozijn nationaliteiten begraven liggen.
Liberation Garden brengt een belangrijke boodschap die vandaag actueler is dan ooit. Over de prijs van vrijheid, democratie en vrede die op het einde van de Tweede Wereldoorlog met veel bloedvergieten werden herwonnen, maar die nooit vanzelfsprekend zijn.
Om het museum te realiseren krijgt de gemeente financiële steun van verschillende partners: de Provincie Limburg (Limburg Sterk Merk (LSM) en PCCE), de Vlaamse overheid (Toerisme Vlaanderen en het Fonds voor Culturele Infrastructuur (FoCi), Klimaatprojecten), het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (Interreg) en de Nationale Loterij. Het War Heritage Institute, het erfgoedinstituut van Defensie, ondersteunt met collectie en promotie.
Garnizoensstad Leopoldsburg en de Oosthoek van de Tweede Wereldoorlog
Het verhaal van de Tweede Wereldoorlog kan in deze regio nergens beter verteld worden dan in Leopoldsburg. Leopoldsburg is een historische garnizoensstad, waar sinds 1835 het grootste legerkamp van België ligt. Die militaire aanwezigheid is bepalend voor de identiteit van de gemeente, die zonder het soldatenkamp nooit had bestaan. Leopoldsburg is een spiegel van ruim 2 eeuwen Europese geschiedenis, van de onafhankelijkheid van België na de Napoleontische oorlogen tot de Koude Oorlog en de vele nieuwe dreigingen sindsdien, van 9/11 tot het conflict in Oekraïne.
Leopoldsburg en omgeving vormen de Oosthoek van de Tweede Wereldoorlog. Vanuit Liberation Garden vindt de bezoeker binnen een straal van 1 uur wandelen, fietsen en rijden de graven van 100 000 gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog die afkomstig zijn uit meer dan een dozijn landen. In Liberation Garden ontdekt de bezoeker hoe dat komt.
Een hedendaags belevingsmuseum voor alle leeftijden
In Liberation Garden wordt de bezoeker helemaal ondergedompeld in het verhaal van de Tweede Wereldoorlog. Niet zoals in een boek, een game of een film, maar op de plek waar het allemaal écht gebeurd is.
De aandacht van Liberation Garden gaat naar gewone mensen en hun ervaringen in de buitengewone omstandigheden van oorlog. Liberation Garden brengt geen eindeloze uitstalling van wapens en uniformen, maar een weloverwogen collectie van objecten waar indringende verhalen en diepe emoties aan vasthangen. Liberation Garden is een museum boordevol multimediale beleving, maar tegelijk ook een intiem, compact en behapbaar museum.
Burgemeester Wouter Beke:
“We zijn bijzonder trots dat we na jarenlange voorbereiding, samen met al onze partners, het nieuwe museum aan de wereld kunnen voorstellen. We kijken er enorm naar uit om de eerste bezoekers te ontvangen en te horen wat zij ervan vinden. Voor de gemeente is dit een heel belangrijk project. Enerzijds om het bijzondere verhaal van de garnizoensstad Leopoldsburg en WO II te bewaren voor de toekomst, anderzijds om nieuwe kansen te creëren voor de toeristische sector, voor de handel en voor de horeca in Leopoldsburg. Zonder de hulp van onze partners zou dit niet mogelijk geweest zijn, vandaar dat we hen in het bijzonder willen bedanken.”
Schepen van Toerisme Marleen Kauffmann: “Daarnaast willen we ook iedereen bedanken die de afgelopen jaren met hart en ziel meegewerkt hebben aan de totstandkoming van het museum, de medewerkers, de schenkers, de getuigen, de vrijwilligers, ... Het zijn er te veel te veel om op te noemen, maar het is enkel dankzij hun inzet en enthousiasme dat we dit projecten hebben kunnen realiseren. Het museum is opgedragen aan de laatste getuigen van de Tweede Wereldoorlog, die hun emotionele verhalen met ons gedeeld hebben, en die nu vereeuwigd zijn in Liberation Garden. Allemaal gewone mensen in buitengewone omstandigheden. Zij zijn het hart en de ziel van Liberation Garden.”
Een hefboomproject voor Limburg
Liberation Garden zal niet alleen een hefboom zijn voor Leopoldsburg maar ook voor heel Limburg. De Oosthoek is dan ook een uitgesproken Limburgs verhaal. WO II heeft talrijke sporen achtergelaten in Limburg, zoals de voormalige Britse hoofdkwartieren in Hamont-Achel en Zonhoven, Joe’s Bridge in Lommel, het vliegveld van Kleine Brogel …
Al deze sites zijn stille getuigen van de enorme impact die de oorlog in deze streek had. Door Liberation Garden uit te bouwen tot een ‘gateway’, een toegangspoort tot de ‘Oosthoek van WO II’, wordt het de toeristische uitvalsbasis om WO II-plaatsen in de provincie en de ruimere regio te ontdekken. Ook het succesvolle natuurtoerisme in de regio krijgt een extra dimensie door de combinatie van uniek militair erfgoed en een stuk geschiedenis dat nooit vergeten mag worden.
Gedeputeerde van Toerisme en Erfgoed Igor Philtjens:
“De scope van Liberation Garden is uiteraard breder dan enkel Leopoldsburg. Op kruissnelheid zal Liberation Garden hét verbindend element zijn om het bijzondere oorlogserfgoed van de ruimere regio en na verloop van tijd heel Limburg verder te ontsluiten. Door die verbinding wordt een totaalbeleving gecreëerd. Een beleving die niet alleen informerend is, maar ook zorgt voor beklijvende herinneringen en bezoekers aanzet tot reflectie. Vandaar dat we met de provincie overtuigd zijn van de kracht en de slaagkansen van de regionale profilering als de ‘Oosthoek van WO II’. Dat moet de komende jaren uitgroeien tot een begrip in het herdenkingstoerisme.
Een belangrijke stap daarin is de ontwikkeling van een nieuw - uniek voor België - toeristisch fietspad dat vanaf 2022 Liberation Garden zal verbinden met de Duitse militaire begraafplaats in Lommel en dat langs de operationele schietvelden van het leger passeert. Op die manier draagt erfgoed bij aan de realisatie van nieuwe toeristische producten en wordt een nieuw sterk thema toegevoegd aan het toeristisch aanbod in Limburg. Door het aantrekken van bezoekers uit niet enkel de eigen streek, maar ook uit heel Vlaanderen en ver daarbuiten zal dit positieve economische effecten genereren voor het dag- en verblijfstoerisme en voor het Limburgs toeristisch ondernemerschap.”
Een pilootproject voor Vlaanderen en internationaal
Liberation Garden speelt een pioniersrol in de ontwikkeling van het thema WO II in Limburg en Vlaanderen. Niet enkel Leopoldsburg, maar ook de provincie Limburg, de Kempen en bij uitbreiding Vlaanderen, speelden een belangrijke rol in de eindfase van de oorlog in het westen, met bv. de Slag om de Kempische Kanalen en de Slag om de Schelde. Deze verhalen zijn momenteel nauwelijks ontsloten, waardoor (internationale) WO II-toeristen, die bekende plaatsen zoals Normandië, Bastogne en Arnhem bezoeken, Vlaanderen grotendeels links laten liggen.
Liberation Garden wordt het eerste Vlaamse ankerpunt op de succesvolle Liberation Route Europe, de toeristische route die de bevrijding van Europa internationaal in de kijker plaatst door herdenkingsplekken van de Tweede Wereldoorlog transnationaal met elkaar te verbinden. Zo kan de regio rond Leopoldsburg zich, in aanloop naar de grote 100-jarige herdenkingen in 2040-’45, profileren als een aantrekkelijke en duurzame internationale toeristische bestemming inzake Tweede Wereldoorlog.
Vanuit Toerisme Vlaanderen hebben we het project de laatste jaren van nabij zien evolueren tot het voldragen project dat vandaag voorligt. Het thema WO II blijft binnen het toeristisch aanbod in Vlaanderen eerder onderbelicht. Momenteel bezoeken toeristen vaak de bekende ‘Market Garden’-plaatsen in Nederland, om vervolgens rechtstreeks door te steken naar Bastogne (Ardennenoffensief). Leopoldsburg ligt pal tussen deze grote attracties in, waardoor het mogelijk moet zijn om een deel van deze bezoekersstroom om te leiden naar Liberation Garden.
Liberation Garden wordt het eerste Vlaamse ankerpunt op de succesvolle Liberation Route Europe, die de bevrijding van Europa volgt. Maar minstens even belangrijk is het grote lokale draagvlak. De meeste inwoners van Leopoldsburg hebben, rechtstreeks of onrechtstreeks, wel een band met het leger en het militaire thema.
In Liberation Garden word je begeesterd door lokale ambassadeurs die gepassioneerd zijn door het thema en deze passie ook kunnen overbrengen naar de bezoekers. Dit geeft een warme, authentieke en charmante dimensie aan het museum, wat perfect aansluit bij de toekomstvisie van Toerisme Vlaanderen.
Zuhal Demir
Vlaams minister van Toerisme